OPIS
Czarni Lwów to polski wielosekcyjny klub sportowy powstały we Lwowie w sierpniu 1903 roku, będący drugim po Lechii Lwów najstarszym klubem sportowym założonych przez Polaków na ziemiach polskich. Swój pierwszy oficjalny mecz rozegrali w maju 1906 roku przeciwko Klubowi Gimnastyczno-Sportowemu przy IV Gimnazjum we Lwowie (późniejsza Pogoń Lwów), co stanowiło początek pasjonującej i zaciętej rywalizacji sportowej pomiędzy obydwoma drużynami. Od 1910 roku działał oficjalnie pod nazwą Lwowski Klub Sportowy „Czarni” we Lwowie ze względu na rozpoczęcie działalności innych sekcji sportowych niż piłkarskie (hokejową , narciarską, tenisową, pięściarską czy lekkoatletyczną). „Czarni” znajdują się w gronie pionierów polskiej piłki nożnej, nie tylko ze względu na wczesną datę powstania, ale również fakt udziału w formowaniu się struktur piłkarskich na ziemiach polskich oraz po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku. Byli współzałożycielami Związku Polskiej Piłki Nożnej w 1911, Polskiego Związku Piłki Nożnej w 1919, a także Ligi Piłki Nożnej w 1927 roku. Debiutem w najwyższej klasie rozgrywkowej był mecz z Wartą w Poznaniu rozegrany 3 kwietnia 1927 roku, w którym odnieśli zwycięstwo 0:3. Łącznie w I lidze spędzili 7 sezonów, w trakcie których rozegrali 164 mecze, gromadząc 141 punktów przy bilansie bramkowym 120-186. Do największych sukcesów klubu można zaliczyć zajęcie 8 miejsca w I lidze (1928), wywalczenie przez piłkarza „Czarnych” Rochusa Nastuli tytułu „króla strzelców” (25 goli w sezonie 1929), a także pokonanie 16 czerwca 1929 roku wicemistrza z 1927 roku, FC Katowice w stosunku 0:6. W sezonie 1933 roku, drużyna ostatecznie spadła po barażach z I ligi, nigdy już nie powracając na szczebel centralny. Do wybuchu II wojny światowej „Czarni” występowali w lidze okręgowej Lwowskiego OZPN, którą wygrali trzykrotnie (sezony: 1934, 1935, 1937/1938), lecz nie zdołali odnieść sukcesu w grupie finałowej. 1 listopada 1936 roku drużyna zmieniła nazwę na Wojskowo-Cywilny Klub Sportowy „Czarni”, pod którą występowała aż do momentu wybuchu drugiej wojny światowej, która przesądziła najpierw o wstrzymaniu, a później zakończeniu działania klubu. Do legend grodu na Pełtwią przeszły przede wszystkim pojedynki derbowe z największym rywalem, jakim była bez wątpienia Pogoń
Lwów. Mecze te określane były jednoznacznie jako „derby Lwowa” bez względu na fakt, że w mieście funkcjonowały też inne drużyny, a i również „Czarni” od 1934 roku nie występowali w najwyższej klasie rozgrywkowej. Łącznie w trakcie istnienia obu klubów doszło do 14 takich pojedynków derbowych, z których 2 zwycięstwem zakończyli „Czarni”, 4 razy zremisowali, a 8 razy musieli uznać wyższość rywali.
INFORMACJE O KLUBIE
PEŁNA NAZWA | Czarni Lwów |
TRENER | Dariusz Kupczyk |
PREZES | Dariusz Kupczyk |
ROK POWSTANIA | 1903 |
ADRES | Niepodległości 176/1 58-303 Wałbrzych |
TELEFON | 608441697 |
czarni.lwow@retroliga.com.pl
|
DRUŻYNA
# | Zawodnik | ||
---|---|---|---|
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 | ||
0 | 0 |
HISTORIA DRUŻYNY
Początku „Czarnych” należy upatrywać w powstałym w sierpniu 1903 roku Lwowskim Klubie Piłki Nożnej „Sława”, założonym przez jedenastu uczniów I i II Szkoły Realnej we Lwowie. Dziś spośród nich znani są przede wszystkim bracia Henryk i Marian Bilorowie (późniejsi oficerowie Wojska Polskiego), a także Walery Pappius. Pierwszym prezesem został wybrany Kazimierz Sołtysiński, który swoją funkcję pełnił do początku 1907 roku. W tym czasie rozegrano pierwszy oficjalny mecz zespołu – maju 1906 roku zmierzono się z Klubowem Gimnastyczno-Sportowym przy IV Gimnazjum we Lwowie (późniejsza Pogoń Lwów), a także dokonując zmiany nazwy na Lwowski Klub Piłki Nożnej „Czarni”, przyjmując także charakterystyczne czarno-czerwone barwy. Stały się one później źródłem potocznego określania drużyny mianem „Powidlaków” przez mieszkańców miasta. Za kadencji drugiego prezesa, Jana Wróbla przyjęto oficjalnie statut klubu (9 lipca 1908 r.), natomiast czwartego (w międzyczasie przez kilka miesięcy funkcję tę sprawował Henryk Bilor) Władysław Hojnackiego zmieniono nazwę początkowo na Lwowski Klub Piłki Nożnej „Czarni” we Lwowie, a następnie Lwowski Klub Sportowy „Czarni” we Lwowie ze względu na rozszerzenie działalności na inne dyscypliny sportowe i stopniowe tworzenie poświęconych im sekcji. W 1911 roku za kadencji kolejnego już prezesa red. Bronisława Laskownickiego (dziennikarza, wydawcy i działacza niepodległościowego, redaktora naczelnego dziennika „Wiek Nowy”) sekcja piłkarska „Czarnych” odbyła podróż do Krakowa, gdzie zmierzyła się z tamtejszą Cracovią (przegrywając 3:0) oraz nieoficjalną reprezentacją Austrii (przegrywając 12:0). W tym samym roku działacze „Powidlaków” znaleźli się w gronie współzałożycieli Polskiego Związku Piłki Nożnej. Następny rok przyniósł „Czarnym” debiut w oficjalnych rozgrywkach. W 1912 roku rywalizowali oni w niedokończonych Zapasach klasyfikacyjnych II klasy (drugi szczebel rozgrywek w Galicji), pokonując Wisłę Kraków oraz remisując z rywalem zza miedzy – Pogonią Lwów. Pomimo przerwania rozgrywek drużyna zakwalifikowała się do Mistrzostw Galicji w Piłce Nożnej, w których jednak w 1913 roku nie wystąpiła ze względu na zawieszenie w prawach członka Związku z powodu rozegrania meczu z klubem należącym do federacji konkurencyjnej wobec FIFA. Rok później zaś zajmowała już drugie miejsce (po dwukrotnym zwycięstwie nad Pogonią), ale rozgrywki przerwał wybuch pierwszej wojny światowej.
Po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 roku, „Czarni” stali się jednymi z inicjatorów piłkarskiego życia w kraju, będąc współzałożycielami Polskiego Związku Piłki Nożnej w 1919 roku, a także biorąc udział w pierwszych rozgrywkach piłkarskich o Mistrzostwo Polski w 1920 roku. Obiecujący początek sezonu (porażka z Pogonią i wysokie zwycięstwo z Polonią Przemyśl) przerwała jednak wojna polsko-bolszewicka. Rok później nie udało im się zakwalifikować do turniej finałowego Mistrzostw Polski ze względu na porażki w barażach z Pogonią Lwów i do najwyższej klasy rozgrywkowej zostali włączeniu w wyniku reformy ligi w 1927 roku, której „Czarni” byli współtwórcami. Okres ten choć pozbawiony znaczących sportowych sukcesów, należy uznać za kluczowy dla późniejszej działalności klubu ze względu na postać prezesa w latach 1913-1924, Leonarda Stahla, wiceprezydenta Lwowa i wybitnego działacza niepodległościowego (członka Ligi Narodowej, obrońcy Lwowa w 1918, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej), którego działalność zaskarbiła mu olbrzymią sympatię mieszkańców miasta, a „Czarnym” nadała profil wysoce patriotyczny i społeczny. W swym pierwszym sezonie w I lidze (1927) „Powidlaki” zadebiutowały zwycięstwem w meczu z Wartą w Poznaniu, a premierowego gola zdobył Władysław Stawka. Ostatecznie zmagania ligowe zakończyli na 9 miejscu (na 14 zespołów). W kolejnym sezonie uplasowali się miejsce wyżej i była to najwyższa pozycja klubu w historii. Sezon 1929 był ważny o tyle, że królem strzelców rozgrywek został zawodnik „Czarnych” Rochus Nastula z 25 bramkami. To głównie za jego sprawą udało się też uniknąć relegacji, bowiem o spadku Klubu Turystów Łódź oraz FC Katowice zadecydował zaledwie punkt. W kolejnych latach klub zajmował kolejno 9, 10 i 11 miejsce utrzymując się w lidze w 1932 roku kosztem Polonii Warszawa, od której lepszy okazał się tylko bilansem bramkowym.
Początek lat 30 był dla „Powidlaków” o tyle ważny, że w sierpniu 1931 roku rozpoczęli oni grę na odnowionym i rozbudowanym o żelbetonowe trybuny stadionie im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. Pełczyńskiej we Lwowie. Dawne, drewniane trybuny zostały bowiem niemal całkowicie strawione przez ogień w wyniku najprawdopodobniej celowe podpalenia przez ukraińskich nacjonalistów. Obiekt został wyremontowany w tak szybkim czasie głównie ze względu na dobrowolne wsparcie finansowe ze strony innych polskich klubów sportowych, co dowodziło, że pomimo dość przeciętnych wyników sportowych sekcji piłkarskiej, „Czarni” cieszyli się w środowisku sportowym w Polsce sporym uznaniem oraz sympatią. W 1933 roku z okazji 30-lecia klubu rozegrano jubileuszowy mecz z Gedanią Gdańsk, a także odsłonięto pomnik Marszałka Piłsudskiego na froncie stadionu. Niestety rozgrywany tego roku sezon przyniósł „Powidlakom” relegację z najwyższej ligi i spadek do ligi okręgowej Lwowskiego OZPN. Nigdy już nie powrócili do I ligi, chociaż bardzo blisko awansu byli szczególnie w 1935 roku, kiedy to zaledwie o punkt wyprzedził ich Łódzki Klub Sportowy. W listopadzie 1936 roku doszło również do ostatniej zmiany nazwy klubu na Cywilino-Wojskowy Klub Sportowy „Czarni”, pod którą występował on aż po kres swojego istnienia w 1939 roku.
Na szczególne odnotowanie spośród sekcji sportowych „Czarnych” zasługuje zdecydowanie sekcja hokeja na lodzie, której działalność została zainicjowana w 1925 roku m.in. przez Szczepana Witkowskiego (żołnierza Legionów, olimpijczyka z Chamonix 1924, uczestnika Mistrzostw Świata 1925 w drużynowym biegu patrolowym. O ile bowiem piłkarze nie mogli poszczycić się oszałamiającymi sukcesami, to część z nich (wielu zawodników było członkami dwóch i kilku innych sekcji klubu) na lodzie rewanżowała sobie niepowodzenia na murawie. „Czarni” w hokeju należeli do krajowej czołówki dwukrotnie zajmując w Mistrzostwach Polski 4 miejsce (1930, 1937) jak również zdobywając srebrny (1934) i złoty (1935) medal Mistrzostw, a także zasilając kadrę narodową reprezentantami i olimpijczykami.
Historia lwowskich „Powidlaków” nierozerwalnie związana jest również z tragicznymi epizodami polskiej historii, nie tylko ze względu na fakt, iż kres istnienia II Rzeczpospolitej był równocześnie końcem istnienia ponad trzydziestoletniego klubu. Biografie zawodników, trenerów, prezesów stanowią bowiem doskonałe uzupełnienie i uszczegółowienie hekatomby jaka spadła na naród polski w pierwszej połowie XX wieku. Józef Kawecki, lekkoatleta, biegacz i skoczek narciarski sekcji „Czarnych”(w 1907 roku zwyciężył w ulicznym biegu w Pradze, co czyni go pierwszym polskim lekkoatletą, który odniósł zwycięstwo w występach zagranicznych), brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej jako podporucznik w 1. Pułku Strzelców Lwowskich i w kwietniu 1919 roku zmarł we Lwowie w wyniku ran odniesionych w walkach frontowych. Tadeusz Kirchner, czterokrotny medalista Mistrzostw Polski w lekkoatletyce 1920 roku (złoto w skoku wzwyż, srebro w rzucie oszczepem i dwa brązy w pchnięciu kulą i rzucie dyskiem) brał udział w walkach we wrześniu 1939 roku i dostał się do niewoli sowieckiej. Został zamordowany przez NKWD w Charkowie wiosną 1940 roku. Podobnie jak Henryk Bilor, legenda i współzałożyciel klubu oraz Tadeusz Kowalski, piłkarz i łyżwiarz figurowy, którzy znaleźli się na tzw. ukraińskiej liście katyńskiej. Adam Tuczemski, członek sekcji narciarskiej „Czarnych” i rotmistrz Wojska Polskiego, poległ we wrześniu 1939 roku w obronie Warszawy, podobnie jak obrońca Bronisław Fichtel w obronie Lwowa. Maksymilian Wudkiewicz, do 1914 roku rekordzista Europy w chodzie na 5000 metrów i zawodnik sekcji lekkoatletycznej „Powidlaków” jako podporucznik i dowódca drużyny szturmowej zginął w lutym 1919 roku w walkach z Ukraińcami pod Wołczuchami. Zarówno ich życiorysy, jak również dziesiątek innych „Powidlaków”, którzy przeżyli wojnę, ale musieli opuścić ukochany, często rodzinny Lwów, dowodzą niezbicie nie tylko sporych sukcesów na arenie sportowej, olbrzymiego potencjału jaki tkwił w klubie, ale przede wszystkim brutalnego i niesprawiedliwego przerwania wspaniałej historii.