OPIS
WISŁA
RETRO
Wisła Kraków – polski klub piłkarski założony w 1906 roku, jeden z czołowych zespołów okresu międzywojennego. Dwukrotny mistrz Polski (1927, 1928) i jeden z założycieli ligi w 1927 roku. Znany z rywalizacji z Cracovią (Wielkie Derby Krakowa) oraz silnej drużyny prowadzonej przez Henryka Reymana. Przed wojną był symbolem krakowskiej piłki i nowoczesnego futbolu w Polsce.
INFORMACJE O KLUBIE
PEŁNA NAZWA | TS Wisła Kraków
|
TRENER | Krzysztof Heretyk
|
PREZES, KIEROWNIK DRUŻYNY | Jakub Zalotyński, Piotr Sarota, Jacek Rollauer
|
ROK POWSTANIA | 1906
|
ADRES | ul. Reymonta 22, 30-059 Kraków
|
TELEFON | 500 294 534
|
Jacek.rollauer@historiawisly.pl, krzysztof.heretyk@historiawisly.pl, jakub.zalotynski@historiawisly.pl
|
DRUŻYNA
HISTORIA KLUBU
Towarzystwo Sportowe
Wisła Kraków
Lata 1906-1939
„Dawać zdrowie i radość poprzez gry w słońcu i na powietrzu. Poprzez te gry wychowywać w służbie wielkich ideałów ludzkości i narodu”. Tę ponadczasową sekwencję wypowiedział w drugiej połowie XIX wieku pewien krakowski lekarz i pedagog. Aby swoją ideę wdrożyć w życie, w roku 1889 doprowadził do uruchomienia przy krakowskich Błoniach pierwszego na ziemiach polskich ośrodka wychowania fizycznego, składającego się z dwunastu kompletnie wyposażonych boisk sportowych. Jedno z nich, boisko nr 8, przeznaczone było do zupełnie nieznanej wtedy u nas gry, do piłki nożnej. Czy dr Henryk Jordan – bo o nim właśnie mowa – przypuszczał, że krokiem tym daje podwaliny pod działalność zorganizowanych instytucji zajmujących się krzewieniem kultury fizycznej? Trudno powiedzieć. Jedno natomiast jest pewne. Siedemnaście lat później, w roku 1906, narodziło się Towarzystwo Sportowe Wisła Kraków; klub, który przetrwał wiele zakrętów dziejowych, a jego poczynania stały się swoistym zwierciadłem polskiej historii XX wieku. Warto więc może przytoczyć nazwiska tych, którym zawdzięczamy założenie najstarszego istniejącego klubu sportowego w Polsce. W kolejności alfabetycznej byli to:
Bogusław Andziel, Roman Billy, Wiktor Bobrowski, Adam Cerner, Józef Osiński, Adam Różański, Kazimierz Suski, Teofil Sykała, Józef Szkolnikowski, Kazimierz Wachowicz, Roman Wilczyński.
LATA 1939-1945
Zaraz po wkroczeniu Niemców do Krakowa, zarządzeniem władz hitlerowskich zlikwidowano wszystkie polskie kluby i organizacje sportowe. W październiku 1939 roku nastąpiło przekazanie wszelkich należących do Towarzystwa nieruchomości okupantowi niemieckiemu. I być może wystarczyłoby na ten temat tylko to jedno zdawkowe stwierdzenie, gdyby nie dokument dotyczący tego wydarzenia. Ponad sześćdziesiąt lat później stanie się on kluczowym dowodem w sprawie sądowej, mającej na celu stwierdzenie, kto jest prawowitym dysponentem wspomnianego terenu. Otóż jest w nim zawarta kwestia, mówiąca, że Niemcy konfiskują majątek będący własnością Towarzystwa Sportowego Wisła. W jednoznaczny sposób więc stwierdza się, iż Wisła nie jest li tylko użytkownikiem posiadanych rzeczy ruchomych i – co najistotniejsze – nieruchomych, ale że jest ich właścicielem.
Zanim nastąpiło wspomniane wcześniej przekazanie obiektów, ówczesny prezes Towarzystwa dr Tadeusz Orzelski rozdzielił niektóre pamiątki klubowe na przechowanie w prywatne ręce działaczy i zawodników, pozostały zaś możliwy do uratowania dobytek ukrył w budynkach wodociągów miejskich, której to instytucji był wówczas dyrektorem. Niestety, w roku 1940 dr Orzelski został aresztowany za działalność konspiracyjną, a cały będący pod jego pieczą majątek ruchomy Wisły został skonfiskowany przez gestapo.
W ślady swojego prezesa poszło wielu działaczy i zawodników, włączając się aktywnie w działalność podziemną. Wielu z nich nie miało tyle szczęścia co prezes Orzelski, któremu – po brawurowej ucieczce z hitlerowskiego więzienia – udało się przetrwać okupację. Z dostępnych źródeł można wywnioskować, że spośród działaczy i zawodników TS Wisła uczestniczących w ruchu oporu, trzydzieści cztery osoby poniosły śmierć w wyniku represji niemieckiego okupanta.
Przechodząc do sprawy ustalenia daty założenia Towarzystwa Sportowego Wisła Kraków; niezaprzeczalnym jest fakt, że Wisła, jako uczestnik „Turnieju Jesiennego”, musiała istnieć w chwili jego rozpoczęcia. Wydaje się jednak, że już wiosnę roku 1906 można przyjąć za moment utworzenia klubu. Podstawy do takiego twierdzenia dają wspomnienia jednego z założycieli Towarzystwa, Romana Wilczyńskiego. Pisze on w nich bowiem:
„Profesor II Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie Tadeusz Łopuszański w roku 1906, a było to na wiosnę po zajęciach szkolnych, zatrzymał nas w klasie proponując utworzenie klubu sportowego. Propozycja ta zaszokowała nas do tego stopnia, że milczeliśmy, bo wprost nie chcieliśmy wierzyć by coś podobnego mogło wyjść z ust i to profesora. Profesor jednak zrozumiał nasze milczenie i jakby nic opowiadał jak to w innych państwach rozwija się sport, więc i my Polacy musimy włączyć się w ten nurt. Na te słowa radość taka zapanowała, żeśmy zaczęli klaskać i niejednemu łza pokazała się w oku. Godziliśmy się na wszystko, że klub będzie nazywał się Wisła, i znowu oklaski i okrzyki »Polacy i Wisła to Polska«. Tę naszą Wisłę trzeba było mieć i na sercu. Uchwaliliśmy więc kolor naszych koszulek w kolorze błękitnym z emblematem na lewej piersi – przepołowioną piłką w kolorze czarnym, przy czym kołnierz i manszety wraz ze spodenkami miały być również koloru czarnego. (…) Na koszulki, które podjęła się uszyć matka jednego z naszych kolegów, trzeba było jednak poczekać, ale w piłkę grać trzeba było zacząć natychmiast. Umówiliśmy się, że będziemy się zbierać w każdy dzień pogodny, a miejsce będzie przy bramie do Parku Jordana, a mecze będziemy rozgrywać na Błoniach, bo tam znajdziemy najłatwiej przeciwnika. Oznaczenie boiska nie będzie nastręczało trudności, bo bramkę i szerokość boiska oznaczymy bluzami i czapkami. (…) Przychodziliśmy na Błonia codziennie, więc znano nas już dobrze i mówiono »Wiślacy już przyszli«”.
Potwierdzeniem tezy, że Wisła Kraków powstała wiosną 1906 roku są dane związane z obchodami jubileuszowymi 25-cio i 30-lecia Towarzystwa. Te pierwsze miały miejsce w dniach 23-25 maja 1931 roku, a na szczególną uwagę zasługuje to, iż akceptacją takiej właśnie daty powstania Wisły ze strony Cracovii, był fakt uczestnictwa jej w tychże uroczystościach oraz rozegrania w ostatnim ich dniu kolejnej „świętej wojny” z drużyną Białej Gwiazdy.
GALERIA KLUBU:
