WKS Grodno

wks
grodno

OPIS

Kozienickie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych jako jedno z pięciu stowarzyszeń historycznych współtworzyło w 2018 r. Retro Ligę. Kozienickie SRH w Retro Lidze gra w barwach i w odtworzonych strojach piłkarskich nieistniejącego już klubu – Wojskowego Klubu Sportowego Grodno. Wybór tego klubu nie był przypadkowy – tworzyli go m.in. piłkarze-wojskowi odbywający służbę w grodzieńskim garnizonie 76 Lidzkiego Pułku Piechoty im. im. Ludwika Narbutta. Żołnierze tego pułku we wrześniu 1939 r. dzielnie walczyli m.in. w bitwie pod Piotrkowem Trybunalskim, jak również na terenie powiatu kozienickiego w okolicach Grabowa nad Pilicą, Augustowa, Cecylówki i Matyldzina. W lasach Puszczy Stromieckiej w okolicy Matyldzina są dwie mogiły wojskowe, gdzie pochowani są bohaterscy żołnierze tego pułku, zaś Publiczna Szkoła Podstawowa w Augustowie nosi imię 76 Lidzkiego Pułku Piechoty. Kozienicką retro drużynę WKS Grodno tworzą pasjonaci historii i piłki nożnej. W skład drużyny wchodzą członkowie Kozienickiego SRH oraz amatorzy piłki nożnej z Kozienic i okolic. Zobaczymy w niej również byłych piłkarzy różnych klas rozgrywkowych z regionu. Historyczne początki WKS Grodno datuje się na lata 1921-1922. W 1922 r. na bazie stacjonującego w Grodnie 76 Lidzkiego Pułku Piechoty im. im. Ludwika Narbutta powstał WKS 76 pp Grodno. Większość zawodników i działaczy klubowych było wojskowymi. Rok wcześniej powstał w Grodnie inny klub ściśle związany z późniejszym WKS Grodno – cywilny Grodzieński Klub Sportowy Cresovianka. W wyniku fuzji obu klubów w 1934 r. powstał Wojskowy Klub Sportowy Grodno, który przyjął zielono-czerwone barwy i symbol Grodna jako swój herb – jelonka z krzyżem między rogami. Koniec istnienia WKS Grodno wiąże się z wybuchem drugiej wojny światowej. W dotychczasowych dwóch sezonach rozgrywek w Retro Lidze WKS Grodno Kozienice zdobył rok po roku Wicemistrzostwo Retro Ligii 2019 i 2020, ustępując jedynie Lechji Lwów. Drużyna rozgrywa swoje mecze domowe na boisku piłkarskim przy ul. Sportowej w Kozienicach. Występujemy w odtworzonych strojach historycznego klubu WKS Grodno – zielono-czerwonych trykotach z herbem Grodna na piersi.

INFORMACJE O KLUBIE

PEŁNA NAZWA	Wojskowy Klub Sportowy Grodno/Kozienice Przy Kozienickim Stowarzyszeniu Rekonstrukcji Historycznych
TRENER	Brak
PREZES	Krzysztof Zając
ROK POWSTANIA	1922
ADRES	ul. Jana Kochanowskiego 22, 26-900 Kozienice
TELEFON	509 555 139
MAIL	wks.grodno@retroliga.com.pl

DRUŻYNA

HISTORIA DRUŻYNY

Początki powstania klubu datuje się na lata 1921-1922. W 1922 r. na bazie stacjonującego w Grodnie 76 Lidzkiego Pułku Piechoty im. im. Ludwika Narbutta powstał WKS 76 pp Grodno. Większość zawodników i działaczy klubowych było wojskowymi. Rok wcześniej powstał w Grodnie inny klub ściśle związany z późniejszym WKS Grodno – cywilny Grodzieński Klub Sportowy Cresovianka. W wyniku fuzji obu klubów w 1934 r. powstał Wojskowy Klub Sportowy Grodno, który przyjął zielono-czerwone barwy i symbol Grodna jako swój herb – jelonka z krzyżem między rogami. Pierwotnie oba kluby (GKS Cresovianka i WKS 76 pp) występowały w rozgrywkach organizowanych przez Wileński OZPN, a od 1929 r. należały do utworzonego wówczas Białostockiego OZPN i stały się czołowymi klubami w okręgu. W latach 30. XX w. WKS zdominował rozgrywki białostockiego OZPN – osiem razy w latach: 1931, 1932, 1933, 1934, 1936, 1937, 1938, 1939 sięgał po tytuł mistrzowski okręgu białostockiego. Pomimo, że klub 8 razy grał w grupach eliminacyjnych walczących w barażach o awans do I ligi, to nigdy nie udało mu się zakwalifikować do najwyższej klasy rozgrywek. Mimo to WKS Grodno należał do jednej z najsilniejszych drużyn piłkarskich II Rzeczypospolitej. Jak wskazują historycy, m.in. Ruslan Kulevich, dziennikarz białoruskiego portalu Hrodna.life, jedną z tajemnic dobrej gry był fakt, że do zespołu należeli znani zawodnicy, którzy w Grodnie musieli odbyć służbę wojskową. Tak m.in. z Warszawianki trafił do klubu znad Niemna chociażby Jerzy Hasselbusch, który po wojnie był znanym sędzią piłkarskim. Ponadto w ten sposób do wojskowych z Grodna trafili m.in.: gracz reprezentacji narodowej, pomocnik krakowskiej „Garbarni” – Adam Chaliszki, napastnicy Leon Gabrysiak, Kazimierz Skrzypczak, Dias, Bug, Cygan, Kapczewski, pomocnicy Stępiński, obrońca Keszkowski, bramkarz Miniewski. Trzonem zespołu WKS Grodno byli jednak piłkarze należący do klubu. Wśród nich wyróżniał się napastnik Eugeniusz Adamczyk, który w 1938 roku strzelił aż 30 z 57 bramek zdobytych przez klub. Tadeusz Adamczyk wraz z Konstantym Mielnikowem stanowili wspaniały duet pomocników. Bramkarz Zenkow, obrońcy – Poburenny, Jurgielewicz, Gajdul, pomocnik Wacław Sidorowicz, napastnicy – Władysław Adamczyk, Leon Łupaczyk, Dacewicz, Krysiak.

Grodzieńscy wojskowi grali w zielono-czerwonych strojach. Prezesem klubu był płk. dypl. A. Żurakowski, kierownikiem selekcji piłkarskiej – por. Bronisław Dowgiało. Warto zaznaczyć, iż w klubie dużo uwagi poświęcano dorastającemu pokoleniu piłkarzy. W 1931 roku WKS 76pp, zdobywając 25 punktów, po raz pierwszy sięgnął po tytuł mistrza Okręgu Białostockiego. A w następnym roku wygrał ze swoim najgroźniejszym rywalem „Jagiellonią” Białystok z wynikiem 6:2. W sezonie 1938 roku grodnianie wygrali 11 z 12 meczy, remisując w jednym. Za rok (sezon 1938/1939), podczas ostatnich przedwojennych mistrzostw, WKS Grodno zdeklasował drużynę Makabi Łomża z wynikiem 13:1. W 1939 roku grodzieńska drużyna zagrała mecz towarzyski z profesjonalnym litewskim klubem LSGF Kaunas, wygrywając z Litwinami 4:2.

Zawodnicy rozgrywali swoje mecze na pierwszym w Grodnie boisku sportowym z prawdziwego zdarzenia, wybudowanym wiosną 1924 r. przez żołnierzy 76 pułku piechoty (dzisiaj jest to stadion uniwersytecki na ulicy Zacharowa, gdzie trenuje FK „Niemen” Grodno). Według danych «Przeglądu Sportowego» od 23 czerwca 1939 roku, przed wybuchem wojny skład «W.K.S. Grodno» wyglądał następująco: «Zielenko Wacław (250-mecz w barwach «W.K.S.»), Poburenny Aleksander, Łupaczy Konstanty (młody gracz, debiutant w zawodach o wejście do Ligi), Sokołowski Jan (lewy pomocnik, młody gracz, bardzo dobry technik), Mielnikow Konstanty (jeden z najpracowitszych i zdyscyplinowanych zawodników, posiada bardzo dobrą technikę), Adamczyk Tadeusz, Łupaczyk Aleksander, Kasporczyk-Cygan Jerzy, Adamczyk Eugeniusz (zwany w Grodnie «Król Strzelców», doskonały środkowy napastnik, szybki, ruchliwy, o błyskawicznej decyzji), Dyjas Jerzy (ambitny i dobry technik i taktyk), Buga Zenon (parokrotny reprezentant robotniczej drużyny Polski na zawodach międzynarodowych)»

Próbę odtworzenia namiastki drużyny WKS Grodno podjęło się w ramach Retro Ligii w 2018 r. Kozienickie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych. Wywodzimy się z powstałej w 2006 r. nieformalnej Grupy Rekonstrukcji Historycznej działającej przy Towarzystwie Miłośników Ziemi Kozienickiej. Po dwóch latach prężnego działania, w związku z powiększaniem liczby członków i zakresu działalności grupa pasjonatów historii i wojskowości postanowiła usamodzielnić się i na zebraniu w listopadzie 2008 r. założyła Kozienickie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych. W ramach Stowarzyszenia funkcjonują sekcje tematyczne – Wojska Polskiego 1919-1939, Legionów Polskich z lat I wojny światowej, Wehrmachtu 1939-1945, jak również sekcja sportowa z drużyną piłkarską lat międzywojennych. KSRH zajmuje się propagowaniem historii i lokalnej spuścizny kulturowej poprzez organizację i uczestnictwo w rekonstrukcjach historycznych, uroczystościach patriotycznych, przeprowadzanie lekcji tematycznych w szkołach i plenerze, publikowanie artykułów historycznych z zakresu wojskowości, życia społeczno-politycznego regionu kozienickiego, opracowywanie i wydawanie publikacji z tego zakresu. Szeroko pojęte promowanie lokalnej historii za pomocą wszelkich dostępnych środków.

Od początku założenia Stowarzyszenie zorganizowało kilkanaście rekonstrukcji historycznych na terenie powiatu kozienickiego, w tym największe, gromadzące ponad 200 rekonstruktorów i wielotysięczną widownię w Ryczywole nad Radomką. Wzięliśmy udział w kilkuset wydarzeniach o charakterze historycznym w całej Polsce: rekonstrukcjach, uroczystościach rocznicowych, kombatanckich, przeprowadziliśmy kilkadziesiąt pokazowych lekcji historii na terenie powiatu kozienickiego, zorganizowaliśmy kilka wystaw historycznych i projekcji filmowych. Jednym z naszych cyklicznych wydarzeń jest m.in. organizacja Marszy Szlakiem Bojowym 31 Pułku Strzelców Kaniowskich w Powiecie Kozienickim – do tej pory odbyło się już XI edycji tego dwudniowego marszu. Kozienickie Stowarzyszenie rekonstrukcji Historycznych prowadzi również ożywioną działalność wydawniczą: Na swoim koncie ma opracowanie i wydanie albumów z fotografiami: ”Kozienice dawniej i dziś na fotografii”, “Kozienice lat wojny i okupacji 1939-1945 na starej fotografii”, stworzenie „Szlaku miejsc bitew potyczek i miejsc pamięci narodowej gminy Kozienice” – 9 tablic w miejscach historycznych wydarzeń oraz drukowany przewodnik po szlaku. Ponadto wydanie komiksu historycznego “Krew Puszczy”, publikacji: „Śladami majora Henryka Dobrzańskiego po ziemi kozienickiej”, jak również “Kapitan Antoni Sikorski”, a także produkcję pełnometrażowego filmu edukacyjnego “Z okupacyjnych dziejów Kozienic”. KSRH brało udział w kilkunastu produkcjach filmowych – seriale historyczne, filmy kinowe. Członkowie KSRH przez lata brali udział w różnych akcjach charytatywnych i społecznych organizowanych przez inne organizacje i samorządy.

Od 2015 r. działa przy Stowarzyszeniu sekcja sportowa. Początkowo występowała ona jako drużyna piłkarska w barwach 28 Pułku Artylerii Lekkiej z Zajezierza. W ramach organizowanych w Łowiczu retroturniejach piłki nożnej zdobyliśmy raz pierwsze i raz drugie miejsce. Od 2018 r. jesteśmy członkami projektu rekonstrukcyjnego Retro Liga. W ramach tego projektu – toczymy zmagania piłkarskie jako namiastka drużyny nieistniejącego już, przedwojennego Wojskowego Klubu Sportowego Grodno. Kozienickie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych liczy obecnie ponad 20 stałych, dobrze wyposażonych i zaangażowanych rekonstruktorów. Przez nasze szeregi przewinęło się ponad 50 osób. W dotychczasowych dwóch sezonach Retro Ligii dwukrotnie wywalczyliśmy Wicemistrzostwo Retro Ligii 2019 i 2020.